Interview met ISK coördinator Edith Mulder

“Sommige leerlingen zullen me altijd bijblijven”

In de dertig jaar dat Edith Mulder ISK-coördinator was, heeft zij de internationale schakelklassen (ISK) steeds professioneler zien worden. Nu gaat zij met pensioen en neemt zij afscheid van haar werk en leerlingen. Hoewel ze sommigen zal blijven zien. De drie Afghaanse broers die een taxibedrijf in Alkmaar begonnen bijvoorbeeld. “Dat is dus de taxi die ik altijd neem.” Edith over dertig jaar ISK.

Edith, ISK-coördinator op het Stedelijk Dalton College Alkmaar, heeft zich altijd bijzonder ingezet voor nieuwkomers. Dat begon al in 1992. “Ik ben docent biologie en Nederlands, ik werkte in 1992 op de Kohnstammschool en gaf een paar uurtjes les op de ISK-afdeling. Er waren toen acht schakelklassen. Toen de coördinator daar wegging, heeft hij mij gevraagd zijn werk over te nemen. Dat deed ik graag. Ik gaf daarnaast nog wel les, maar omdat we hard groeiden, werd dat steeds minder.”

Constante beweging
De internationale schakelklassen zijn voor anderstalige leerlingen van buiten Nederland, in de leeftijd van 12 tot 18 jaar. Ze krijgen in de schakelklassen minimaal 15 uur per week Nederlandse les en daarnaast wiskunde en Engels. “Ze krijgen ook vakken om samen plezier te hebben, zoals muziek, beeldende vorming en drama”, vertelt Edith. “Verder bieden we ze sinds vijf jaar burgerschap en loopbaanoriëntering. De leerlingen mogen maximaal twee jaar in de schakelklas blijven en dan kijken we naar welke reguliere klassen ze kunnen.”

In de jaren negentig groeide het aantal schakelklassen in Alkmaar tot veertien. “Die vielen allemaal onder het Dalton College. We zaten in Alkmaar en in een oud schoolgebouw in Langedijk en pendelden met busjes heen en weer. In 2003 werd Rita Verdonk minister van Vreemdelingenzaken. Zij scherpte het asielbeleid zodanig aan, dat het aantal asielzoekers sterk daalde. Toen hadden we nog maar één schakelklas en werd ik weer een tijd docent. Het is een constante beweging geweest. Intussen zijn er weer veertien klassen, inclusief vier klassen met Oekraïense kinderen.”

Hart voor collega’s
De grootste ontwikkeling die Edith in al die jaren zag, kwam voort uit de beslissing om niet alleen het Dalton College, maar alle scholen in Alkmaar verantwoordelijk te maken voor de internationale schakelklassen. “Toen in 2015 een grote stroom Syriërs op gang kwam, werd die verdeeld over drie scholen. Ook het Horizon College vangt nu leerlingen op, ze hebben vier klassen voor 16-plussers. Verder zijn de ISK’s landelijk veel professioneler geworden. Er zijn speciale leerlijnen ontwikkeld voor deze leerlingen en er wordt beter gekeken naar wat het uitstroomprofiel is. Het landelijke netwerk LOWAN organiseert studiedagen met workshops en beheert een website met veel informatie.”

De professionalisering zorgt voor een goede uitstroom van de leerlingen. “Ook afgelopen jaar hebben de meeste leerlingen ondanks corona de uitstroomeisen behaald. We hebben dan ook een heel sterk team. Mensen die NT2 geven zijn zo betrokken bij doelgroep, dat maakt het speciaal. Ik heb niet alleen altijd hart gehad voor mijn leerlingen, maar ook voor mijn collega’s.”

Veiligheid in de klas
Edith is een bijzonder gemotiveerde coördinator geweest. “We willen deze leerlingen de kans geven om zo ver mogelijk te komen in de maatschappij. Van leerlingen die maar kort in Alkmaar waren hoor ik nog maar weinig, maar leerlingen die zich in Alkmaar hebben gevestigd zie ik nog wel eens. Zoals de drie broers uit Afghanistan die nu een eigen taxibedrijf hebben. Dat is dus de taxi die ik altijd neem. Of het meisje uit Afghanistan die hier kwam met twee broers, zonder ouders. Ze heeft gevochten voor een verblijfsvergunning en een eigen huis en uiteindelijk heeft ze MBO niveau 3 gedaan. Ook zij zal me altijd bijblijven.”

Wil Edith nog iets meegeven aan de collega’s die haar taken overnemen? “Heel belangrijk is dat je zorgt voor veiligheid in de klas, dat iedereen kan zeggen wat hij of zij wil. En als je leerlingen op niveau hebt gekregen, zorg dan dat ze niet in een reguliere klas onder hun niveau worden geplaatst, omdat hun Nederlands nog niet optimaal zou zijn. Dat komt wel, is mijn ervaring. En verder: geniet van je werk. Dat heb ik ook altijd gedaan.”

Digitaal loket voor nieuwkomers
Sinds Ediths pensionering is het aanmeldproces voor de internationale schakelklassen in regio Alkmaar gedigitaliseerd. Op die manier is het proces niet meer afhankelijk van één school of persoon. Het samenwerkingsverband vo Noord-Kennemerland opende deze zomer een digitaal loket voor nieuwkomers jongeren van 12-18 jaar op iskalkmaar.swvnk.nl. Hier worden alle ISK-aanmeldingen van de regio Alkmaar (gemeenten Alkmaar, Bergen en Heiloo) verzameld. Vier voortgezet onderwijs scholen, het Horizon College (MBO) en het samenwerkingsverband vo Noord-Kennemerland zorgen er samen voor dat de data actueel zijn, zodat daarop goed kan worden gestuurd. Voordeel is dat de jongere voor de intake direct bij de juiste school terecht kan.