Uitstroomtafels en samenwerking bij uitstroom ISK-leerlingen - in gesprek met Doris op 't Veld

Marieke Bakema van LOWAN ging in gesprek met Doris op 't Veld, coördinator van de route nieuwkomers in regio Alkmaar. Doris werkt structureel samen met andere betrokken partijen aan zogenoemde 'uitstroomtafels' om te zorgen voor een zachte landing van leerlingen na de ISK. Doris op 't Veld is ook werkzaam als senior consulent passend onderwijs bij het samenwerkingsverband.

Lees hieronder de weergave van het gesprek:

Uitstroomtafels en samenwerking bij uitstroom ISK-leerlingen

Marieke Bakema, is werkzaam bij het landelijk Expertisepunt LOB en werkt als LOWAN-adviseur op het gebied van LOB.

Goede begeleiding van ISK leerlingen die de ISK verlaten en een nieuwe stap zetten is belangrijk. Dit vinden betrokken partijen in de regio Alkmaar ook. Daarom komen de verschillende betrokken partijen structureel samen aan zogenoemde ‘uitstroomtafels’ om te zorgen voor een zachte landing voor de leerlingen na de ISK.
Vandaag ben ik in gesprek met Doris op ’t Veld die coördinator van de route nieuwkomers is en deze overleggen coördineert.

Wat was de aanleiding om op deze manier samen te gaan werken?
De transitiemomenten van ISK-leerlingen naar (vervolg)onderwijs, arbeid of een andere passende plek bleek erg kwetsbaar. Om deze transitiemomenten te versterken is er vanuit het VSV programma een project opgezet om de doorlopende lijn van ISK naar (vervolg)onderwijs en/ of arbeid en inburgering vorm te geven. Om te kunnen voorzien in die leerroutes is intensieve samenwerking tussen betrokken partijen noodzakelijk. Onder de vlag van project Route Nieuwkomers zijn de leerroutes tot stand gekomen en is een goede samenwerking bewerkstelligd.

Hoe ziet het ISK-landschap er in de regio Alkmaar uit?
In onze regio zijn de internationale schakelklassen onder gebracht bij diverse VO en MBO scholen in de regio. De afgelopen jaren (en met name in 2022) is er enorm opgeschaald en zijn er steeds meer klassen bij gekomen. Dit houdt in dat bij elke school (9 in totaal) meerdere ISK-klassen zijn opgezet.

Wie zijn er allemaal betrokken bij de ‘uitstroomtafels’?
Bij de uitstroomtafels, die 2 á 3 keer jaar worden georganiseerd, sluiten de volgende professionals aan:
• Consulent Inburgering van de gemeente
• RMC trajectbegeleider
• Coördinator Route Nieuwkomers
• Taalklascoördinator/ docent van de betreffende school
Daarnaast kunnen we indien nodig een cultuurtolk, hulpverlening en leerplichtambtenaar uitnodigen.

Hoe is het project precies geregeld?
Het project is tot stand gebracht vanuit het regionale VSV programma. Nadat de gelden vanuit het programma waren gestopt hebben diverse partners besloten dat de Route Nieuwkomers gecoördineerd moest blijven worden. Een Stuurgroep ziet er op toe dat bepaalde doelen worden behaald en de Route Nieuwkomers geborgd wordt.

Wat levert deze manier van samenwerken op?
Er is een regionale en integrale manier van samenwerken rondom de jonge nieuwkomers waarbij partijen elkaar gemakkelijk kunnen vinden en er een stevig vangnet rondom de ISK leerlingen wordt gecreëerd. Zo werken we aan een gezamenlijk doel: voor alle ISK- en anderstalige leerlingen een passend traject gericht op een duurzame onderwijs- of participatieplaats. Vraagstukken en knelpunten worden snel opgepakt en er vindt informatie- en expertise uitwisseling plaats rondom het ISK onderwijs en aanverwante onderwerpen.

Wat merken de jongeren van deze manier van samenwerken in de regio?
Jongeren merken dat er in een vroeg stadium gekeken wordt naar de beste leerroute. Het biedt perspectief over de fase die na het ISK onderwijs volgt en tijdens hun ISK periode kan er preventief gehandeld worden op onderwijs- en zorgvraagstukken. Mocht een leerling bijvoorbeeld uitstromen richting arbeid en inburgering dan vindt er een warme overdracht plaats van school naar een consulent inburgering. Het is voor de leerling direct duidelijk wie zijn/haar nieuwe contactpersoon wordt.

Wat werkt goed?
Het is enorm waardevol dat de lijntjes kort zijn en alle betrokken professionals elkaar snel weten te vinden bij vragen. Door de verschillende disciplines aan tafel te zetten vergoot je de kennis en expertise en zorg je voor de juiste verbindingen. Naast de uitstroomtafels, hebben we ook een netwerkoverleg waarbij de scholen, RMC, consulenten Inburgering, hulpverlening, leerplicht en consulenten Samenwerkingsverband aansluiten. Dit overleg zorgt voor kennisoverdracht, er worden ontwikkelingen gedeeld en verbindingen gelegd. Zo vormen we met elkaar een expertiseteam voor de jonge nieuwkomers.

Wat zijn de grootste uitdagingen?
De grootste uitdaging is momenteel het plaatsen van alle ISK leerlingen in een ISK-klas. Ondanks de opschaling en enorme bereidwilligheid van de scholen lukt het door o.a. personeelstekort niet om alle jongeren snel te plaatsen.
Daarnaast is het welbevinden en de psychosociale ontwikkeling van jongeren een belangrijk aandachtsgebied. Hier liggen nog kansen om een steviger netwerk neer te zetten.

Heb je een tip voor een eerste stap die je kan zetten als je zoiets ook zou willen optuigen in je eigen regio?
Zet het onderwerp nieuwkomers op de kaart bij het VSV programma en bespreek of het thema door- en uitstroom van nieuwkomers opgenomen kan worden in een programmalijn. Zoek de samenwerking met het Samenwerkingsverband, RMC, consulenten Inburgering en de ISK’s.