Terug- en vooruitblik project hoogbegaafdheid
Het ministerie van OCW heeft een vierjarige subsidie voor de periode 2019-2023 toegekend om passend onderwijs voor (hoog)begaafde leerlingen in de regio te versterken. Tijd voor een terug- en vooruitblik.
Wat was het projectdoel?
De centrale doelstelling van het project was:
Over vier jaar hebben de scholen binnen het samenwerkingsverband vo Noord-Kennemerland en het team van het samenwerkingsverband goed zicht op de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van (hoog)begaafde leerlingen en dragen – waar nodig in samenwerking met jeugdhulp of andere partners – zorg voor een dekkend netwerk dat tegemoet komt aan deze behoeften.
En? Is dat gelukt?
Ja en nee. Er zijn grote stappen gezet. Door kartrekkers van de verschillende scholen met elkaar in verbinding te brengen binnen een regionale expertgroep hoogbegaafdheid en meerderen op te leiden tot RITHA Practitioner (postacademische HB-specialisten) is een groeiend bewustzijn bereikt van het belang van schoolontwikkeling voor (óók) leerlingen met begaafdheidskenmerken (zoals tegenwoordig, in lijn met het inclusieve gedachtengoed, over deze groep leerlingen wordt gesproken). Door sterk in te zetten op scholing, professionalisering en intervisie zijn kennis en (h)erkenning van onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van leerlingen met kenmerken van begaafdheid sterk toegenomen, zowel op de scholen als bij het samenwerkingsverband. Scholen zijn in beweging waar het gaat om het realiseren van onderwijsaanpassingen, vormen van maatwerk en mogelijkheden voor peercontact. Er is voor veel leerlingen verschil gemaakt, doordat o.a. de po-vo overdracht is verbeterd en informatie over ondersteuningsbehoefte vaker en beter wordt overgedragen.
Helaas is een dekkend netwerk voor álle hoogbegaafde leerlingen nog niet gerealiseerd. Voor zogenaamd dubbel bijzondere leerlingen, waarbij naast (hoog)begaafdheid ook ontwikkelingsproblematiek speelt die leidt tot intensieve ondersteuningsbehoefte en behoefte aan kleinschalig, sterk gestructureerd onderwijs, is nog geen passende onderwijsplek beschikbaar binnen de eigen regio.
HB-expertiseteam
Naast de ondersteuning die scholen zelf (op verschillende wijze) bieden, is een HB-expertiseteam opgericht van waaruit extra ondersteuning wordt geboden aan (hoog)begaafde jongeren die kampen met problematieken zoals onvoldoende hebben leren leren, perfectionisme of gevoelens van onzekerheid en anders-zijn. Scholen kunnen via de eigen consulent een aanvraag doen voor een periode van individuele coaching voor een leerling. Een HB-coach komt naar de school toe en werkt met een leerling aan individuele doelen. Scholen en ouders/verzorgers worden zo goed mogelijk betrokken, aangezien kennisoverdracht aan hen een belangrijk nevendoel van dit aanbod vormt.
Hoe verder?
Het ministerie van OCW is een nieuwe subsidieregeling gestart voor de periode van 2023-2025 om verder te bouwen aan (initiatieven voor) versterking van extra ondersteuning aan leerlingen met begaafdheidskenmerken. Deze subsidie is toegekend aan het samenwerkingsverband vo Noord-Kennemerland. De subsidiegelden zullen benut worden om nieuwe professionaliseringsinitiatieven te faciliteren, het HB-expertiseteam voort te zetten en te onderzoeken hoe een dekkend netwerk voor dubbel bijzondere leerlingen kan worden gerealiseerd.
Projectleiding
Projectleider Anna Lont heeft haar werkzaamheden afgerond. Inmiddels is een nieuwe projectleider/specialist hoogbegaafdheid gestart; Colette van Triest. Zij is zowel voor het samenwerkingsverband primair onderwijs in Noord-Kennemerland (PPO-NK) als voor het samenwerkingsverband vo Noord-Kennemerland werkzaam. Zo kan een krachtige impuls worden gegeven aan zowel versterking van onderwijs en ondersteuning in het po als vo, als aan de aansluiting en overgang tussen beide sectoren.